Een half decennium geleden werd Hagenees Sam van de Graaf nog gezien als een jong talent dat het als scheidsrechter ver zou kunnen schoppen. Hij werd tijdens zijn wedstrijden als leidsman én als assistent-scheidsrechter gementord door onder andere de bekende Rotterdamse KNVB official Arie van den Bulk, die omstreeks dezelfde periode voor zijn inzet voor de arbitrage door de KNVB werd gelauwerd tot Lid van Verdienste van de voetbalbond.
In datzelfde jaar werd Van de Graaf nog door zijn vader van hot naar her gereden om zijn hobby te beoefenen. Tegenwoordig is de vijfentwintigjarige sportfanaat door verschillende levenslessen in een andere levensfase terecht gekomen en beoefent hij een niet-alledaags beroep in het voetbalwereldje.
“Ik ben begonnen op de Montessorischool Houtwijk en ben na het afronden van deze basisschool naar het Segbroek College gegaan. Daar heb ik zowel MAVO als HAVO gedaan. Uiteindelijk ontving ik na vier jaar mijn MAVO-diploma en kon ik op zoek gaan naar een opleiding. Uiteindelijk heb ik er toen voor gekozen om naar MBO Sport en Bewegen te gaan. Dit trok mij aan omdat ik les/leidinggeven altijd al erg leuk heb gevonden. Na het afronden van mijn MBO ontving ik het diploma ‘MBO Sport en Bewegen niveau 3’. Heb uiteindelijk helemaal niks met dit diploma gedaan, omdat ik onverwachts vader werd. Heb er toen voor gekozen om een fulltime baan te nemen in de bloemenhandel. Ik ben toen gaan werken bij Deliflor Chrysanten in Maasdijk.”
Toch was voetbal niet de eerste sport die hij heeft beoefend. “Ik ben pas op mijn zestiende begonnen met voetballen. Heb daarvoor acht jaar op korfbal gezeten bij KV Ready. Maakte de overstap naar voetbalvereniging Die Haghe uit Den Haag. Ik ben toen ook gelijk lid geworden van de KNVB en was van meet af aan al erg geïnteresseerd in scheidsrechters en assistent-scheidsrechters.”
Het voetballen was van korte duur. “Dit heeft maar anderhalf seizoen geduurd, waarbij ik dat laatste halve seizoen het fluiten ben gaan combineren met het voetballen in de B-junioren.”
Het komt zelden voor dat iemand ‘met de fluit in de mond geboren wordt’, maar Van de Graaf zou zo’n uniek persoon geweest kunnen zijn. “Tot mijn heugenis zag ik op de website voorbijkomen, dat SV Die Haghe een cursus zou gaan geven. Ik was meteen geïnteresseerd en meldde me ook vrij snel daarna aan. Dit was een oppervlakkige cursus ter voorbereiding op de uitgebreide BOS-cursus. De Basis Opleiding Scheidsrechter was het echte werk, waarbij je na afronding van deze cursus kon kiezen of je voor de KNVB of voor de club wilde gaan fluiten. Na de verenigingscheidsrechterscursus bij Die Haghe wilde ik eigenlijk liefst meteen door hierin. Ik kwan door de voorselectie om toegelaten te kunnen worden en kon deelnemen aan de opleiding die bij TAC’90 werd gegeven. Na het afronden van deze cursus was ik er wel vrij snel van overtuigd dat ik wilde stoppen met voetballen en me met name wilde storten op het fluiten van wedstrijden in het amateurvoetbal.”
Dat smaakte naar meer. “Ben toen begonnen met het fluiten van jeugdwedstrijden en al vrij snel overgestapt naar het seniorenvoetbal. Ik was als jonge jongen altijd op zoek naar uitdaging en de senioren boden je als scheidsrechter altijd net wat meer weerstand dan de jeugd dat deed. Ik ben dus direct voor de KNVB gaan fluiten. En niet zonder succes. Ik werd na mijn derde seizoen opgebeld door Arie van den Bulk met het fantastische nieuws dat ik was opgenomen in het OTS-traject. Dat is een ontwikkelprogramma om talentvolle jongens ondersteuning te bieden om te zorgen dat ze zich snel door ontwikkelen. Kreeg onder andere steun van Van den Bulk én Ron van den Berg. Hier was ik uiteraard super blij mee.”
Maar daar kwam snel maar niet onverwachts een eind aan. “Ik fluit niet meer. De reden is omdat ik twee jaar geleden een fantastische baan aangeboden kreeg bij mijn favoriete voetbalclub ADO Den Haag. Op zaterdag zal ik dan bij ADO Den Haag aanwezig moeten zijn. Ik floot mijn wedstrijden voor de KNVB op zondag, dus in principe had ik dit gewoon kunnen combineren. Maar ik had op dat moment een gezin en koos er bewust voor om aan het werk te gaan bij ADO Den Haag en de fluit aan de doellat te hangen. Hierdoor was ik gewoon nog één dag in het weekend op pad.”
Van de Graaf rolde er zomaar in. Een jongensdroom kwam uit. “In 2017 moest ik bij ADO Den Haag een competitiewedstrijd van de O14 fluiten tegen Almere City O14. Uiteindelijk ben ik via de toenmalige manager van de opleiding Paul van Lith benaderd om bij ADO oefenwedstrijden te gaan fluiten. Dat vond ik uiteraard hartstikke leuk. Vervolgens zochten ze bij de O17 van ADO Den Haag een assistent-scheidsrechter. Mij leek dit hartstikke gaaf, dus ben hier direct op in gegaan. Floot voor de bond op zondag en was dus op zaterdag actief als assistent-scheidsrechter van de O17. Uiteindelijk heb ik dit zes jaar gedaan bij de O16, O17 en O18. Tot het moment dat ik in dienst kwam bij ADO Den Haag als facilitair medewerker. Dat doe ik nu nog steeds, met heel veel genoegen en passie.”
Een hoogtepunt uit zijn korte arbitersloopbaan? “Mijn mooiste wedstrijd die ik voor de KNVB heb mogen fluiten is de kampioenswedstrijd tussen WSV’30 en SVA, een waar spektakel waarbij er rond de 1200 toeschouwers aanwezig waren. Een link naar een samenvatting van deze wedstrijd: https://m.youtube.com/watch?v=WVTjhpYUP3c.”
Zijn rol bij ADO is die van een Manus van alles. “Elke dinsdag en woensdag hebben we oefenwedstrijden van onze elftallen. Ik moet zorgen dat er voor elke oefenwedstrijd een scheidsrechter aangesteld is. Naast het regelen van de arbiters ben ik ook verantwoordelijk voor het vervoer. Op maandag, dinsdag en donderdag worden de spelers van onze jeugdopleiding opgehaald met een ADO-busje. Moet samen met de operationeel coördinator zorgen dat dit allemaal picobello geregeld is. Naast deze twee taken moet ik de trainingskleding van O21 wassen, vouwen en sorteren, de trainerskleding wassen en vouwen en de wedstrijdkleding wassen en vouwen. Kortom: werk dat uitstekend bij mij past. Ontzettend gevarieerd.”
Van de Graaf heeft met verschillende mensen te maken op zijn werk. “De organisatie bij de jeugdopleiding bestaat uit fulltimers, parttimers en vrijwilligers. Je moet weten met wie je hoe om moet gaan. Uiteindelijk maakt dit het werk ook wel heel erg leuk. De sociale contacten die je opdoet zijn hartstikke fijn.”
Van de Graaf is heel jong vader geworden. Dat heeft z’n kijk op dingen veranderd. “Het leven zit vol met uitdagingen, teleurstellingen en meevallers. Ik ben een positief ingesteld persoon en probeer volop van het leven te genieten. Het jonge vaderschap verandert zeker je blik. Ik ben veel ‘serieuzer’ geworden en probeer een ieder zo goed als mogelijk te behandelen. Probeer verantwoordelijkheid te nemen. Zoals je een ander behandelt zal je over het algemeen zelf ook behandeld worden.”
Zijn leven is door een relatiebreuk er wel enigszins anders uit gaan zien dan toen hij vader werd. “Ik woon momenteel alweer een jaartje bij mijn ouders en heb daarvoor drieëneenhalf jaar jaar op mezelf gewoond. Ik heb inmiddels alweer een jaartje een relatie met een heel lief meisje uit Edam. Een lieverd eerste klas.”
Bij de pakken neerzitten is niets voor Van de Graaf. Waar andere leeftijdsgenoten nog bezig zijn met flierefluiten laat hij zien dat je echt wat van je leven kunt maken als je er met hart en ziel vol voor gaat en dat – al bijlerend én ondernemend – ook nog eens doet met gebruik van het gezond verstand.
Oud-amateurscheidsrechter en sportcolumnist Egbert Egberts gaat wekelijks op zoek naar bijzondere verhalen van vrijwilligers, zoals arbiters en clubmensen, of gebeurtenissen in het voetbal voor VoetbalRotterdam. En doet daar op een luchtige manier verslag van in ‘Buitenspel’. Reageren mág!